Ата-әсәләргә кәңәштәр

​

1. Ғаиләлә яҡын, ихлас һәм дуҫтарса мөнәсәбәт булдырығыҙ.

2. Балағыҙҙы "Хәйерле иртә" тип уятығыҙ, һәм... яуап талап итмәгеҙ, тыныс ҡына уҙ эшегеҙ-ҙе дауам итегеҙ. Яңы көндө күтәренке кәйеф менән башлағыҙ, ә ыҙғыш-талаштан түгел.

3. Бала менән һөйләшкәндә уның күҙҙәренә ҡарағыҙ.

4. Психик һаулыҡтың борондан билдәле булған: "һин яҡшы, әммә бүтәндәрҙән бер яғың да артыҡ түгел" формулаһын бала күңеленә һеңдерегеҙ.

5. Көнөнә бер нисә тапҡыр ҡосаҡлап арҡаһынан һөйөргә онотмағыҙ.

6. Баланан ғәфү итеүен һорай, үҙегеҙ ҙә кисерә белегеҙ.

7. Холҡондағы ыңғай үҙгәрештәрҙе ваҡытында курә белегеҙ һәм хуплағыҙ.

8. Бала һеҙҙән һәр саҡ яҡлау табырына, ышаныслы таяныс булырығыҙға ышанырға тейеш. Ярҙамға мохтаж сағында һәр саҡ әҙер булыуығыҙҙы белдерегеҙ.

9. Уның менән аралашыу өсөн көн һайын "айырым ваҡыт" булдырығыҙ.

10.Балаға ҡарата дуҫтарса мөнәсәбәттә булығыҙ, шәхес булараҡ хөрмәт итегеҙ.

11 .Бала менән өлкәндәрсә һөйләшегеҙ, фекере менән иҫәпләшегеҙ.

12.Бәхәсләшкәндә ҡайһы саҡта бала менән ризалашығыҙ. Ошо рәүешле һеҙ уны башҡаларға юл ҡуя, еңелеүен һәм хаталарын таный белергә өйрәтерһегеҙ.

13.Балалар алдында бүтәндәрҙе тәнхитләмәгеҙ.

14.Балаларҙың ниҙер һорауына, үтенеүенә күнеккәнбеҙ. Иғтибар итегеҙ, үҙегеҙ һәр саҡ бойороу тонында һөйләшмәйһегеҙме? Балағыҙға үтенес менән мөрәжәғәт итергә өйрәнегеҙ.

15.Намыҫлы, тоғролокло, ғәҙел һәм уның өсөн авторитет булығыҙ, ышанысын аҡлағыҙ.

Бала һеҙҙең үҙ-үҙегеҙгә ышанғанығыҙҙы белһен, бер ҡасан да дәрәжәгеҙҙе төшөрмәгеҙ.

 

Баланы нисек бар, шулай яратығыҙ...

1. Баланың һорауҙарына тыныс һәм дөрөҫ яуап бирергә. Ашыҡһағыҙ, ваҡытығыҙ булмаһа ла ҡысҡыра башламағыҙ, уны ҡапыл бүлдермәгеҙ.

2. Баланың һорауҙарын етди ҡабул итегеҙ.

3. Баланың үҙе өсөн генә айырым бүлмә булырығыҙ.

4. Бала үҙенең эштәрен һәм ҡаҙаныштарын күрһәтә алған урын булһын.

5. Баланың өҫтәлендәге тәртипһеҙлек ижади эш менән бәйле булғанда әрләшмәгеҙ. Әммә эште тамамлағас урынын йыйыштырып ҡуйыуын талап итегеҙ.

6. Баланы ниндәйҙер уңыштары өсөн түгел, ә нисек бар шулай яратыуығыҙҙы күрһәтегеҙ.

7. Балаға ҡулынан килерҙәй эштәр ҡушығыҙ.

8. Балаға үҙ пландарын төҙөргә, ҡарарҙар ҡабул итергә ярҙам итегеҙ.

9. Эшенең һөҙөмтәләрен яҡшыртырға булышығыҙ.

10. Үҙегеҙ менән ҡыҙыҡлы урындарға сәйәхәткә алығыҙ.

11. Балағыҙҙың кәмселектәрен күрһәтеп башҡа балалар менән сағыштырмағыҙ.

12. Баланы кәмһетмәгеҙ.

13. Баланы үҙаллы фекер йөрөтөргә өйрәтегеҙ.

14. Баланы китаптар, уйынсыҡтар менән тәьмин итеп тороғоҙ.

15. Баланы төрлө ваҡиғалар уйлап сығарырға, фантазияларға өйрәтегеҙ. Быларҙы бергә башҡарығыҙ.

16. Баланы кесе йәштән китап уҡырға өйрәтегеҙ.

17. Уның ихтыяждарына иғтибарлы булығыҙ.

 

Ата-әсәләргә тәҡдимдәр

1. Баланы көн режимын үтәргә өйрәтегеҙ.

1. Өйҙә уҡыусы мөйөшөн булдырығыҙ.

2. Балала мәктәпкә һәм уҡытыусыларға һөйөү тәрбиәләгеҙ.

3. Баланы тәртип ҡағиҙәләрен үтәргә өйрәтегеҙ, һәр уйын ҡағиҙәгә буйһонһон.

4. Бала хеҙмәтте яратып үҫһен. Унда ябай ғына хеҙмәт күнекмәләре тәрбиәләгеҙ. Өйҙә уның үҙ вазифаларын билдәләгеҙ (һауыт-һаба йыуыу, өйҙө йыйыштырыу, кер йыуыу, энә, кайсы менән файҙаланыу,

аш-һыу әҙерләү, өҫтәл әҙерләү, сәскәләр бағыу, бахсала ҡулынан килгән эште башҡарыу, үҙенең урынын йыйыштырыу, магазинға барыу).

5. Баланың организмын сыныҡтырыу хәстәрлеген күрегеҙ (зарядка, теш таҙартыу, саңғыла, конькиҙа һәм велосипедта йөрөү, йөҙөү, ҡул тубы уйнау, шашка һәм шахматта уйнау һ.б.)

6. Юл хәрәкәте ҡағиҙәләрен өйрәтегеҙ.

7. Баланың логик фекерләүен үҫтерегеҙ, уның өсөн хисаплау ҡағиҙәләрен өйрәнегеҙ (тигеҙ, күп, аҙ, бейек, түбән, оҙонораҡ, ҡыҫҡараҡ, йоҡараҡ-ҡалыныраҡ, оло-кесе һ.б. Әйберҙең формаларын отоп алыу күнекмәләрен өйрәтегеҙ).

8. Тәбиғәт менән таныштырығыҙ: йыл миҙгелдәренең алмашыуы, йорт һәм ҡырағай хайуандар, ашарға ярашлы һәм ағыулы бәшмәктәр, үҫемлектәр һәм ағастар, ҡышлаусы һәм күсмә ҡоштар, тәбиғәт үҙгәреше, һауа торошо.

9. Баланың ижадын үҫтерегеҙ: конструктор, пластилин, балсыҡ менән эшләргә өйрәтегеҙ; тегеү, сигеү, рәсем, ағасты көйҙөреп һырлау һ.б.

10. Баланың телмәрен үҫтерегеҙ: һөйләтегеҙ, әкиәт һөйләүҙең планын төҙөтөгөҙ, әйтем һәм йомаҡтарҙың йөкмәткеһен әйтешегеҙ, уҡырға өйрәтегеҙ, һөйләм төҙөргә ярҙам итегеҙ.